Tramwaj na Naramowice – procedury

Pan Jan Gosiewski, Zastępca Dyrektora Wydziału Transportu i Zieleni udzielił odpowiedzi na pytania wystosowane w dniu 19 kwietnia 2016 r. przez Pawła Sowę (naszego prezesa i jednocześnie radnego osiedlowego z Naramowic) w kwestii zagadnień związanych z procedurami prawno-administracyjnymi dotyczącymi budowy tramwaju na Naramowice.

PS. Kolejne pytania planujemy zadać w najbliższym czasie. Zachęcamy do lektury!

Ad. 1)     „krótkie wyjaśnienie przewidzianej prawem procedury – uzyskanie takich dokumentów jak decyzja o uwarunkowaniach środowiskowych, studium wykonalności, a następnie projekt budowlany (Jakie są cele takich opracowań? Kto wydaje bądź przygotowuje owe dokumenty? Jaki jest czas potrzebny na wydanie decyzji bądź wykonanie dokumentów?)”

 1)   Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach:
–     jest dokumentem kończącym postępowanie oceny oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia, mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko,
–     postępowanie o jakim mowa powyżej, rozpoczyna się złożeniem wniosku o wydanie decyzji, do którego jednym z obligatoryjnych załączników jest tzw. karta informacyjna przedsięwzięcia (KIP),
–     zawartość KIP reguluje ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
–     KIP jako dokument branżowy przygotowywany jest przez zewnętrznego wykonawcę wybranego w trybie przewidzianym przepisami ustawy Pzp, przeważnie w postępowaniu którego przedmiotem jest całość dokumentacji środowiskowej (czasem łącznie z dokumentacją projektową),
–     termin na opracowanie KIP w zależności od szczegółowości materiału jakim dla danego przedsięwzięcia posiada Zamawiający, dla inwestycji liniowych to nie mniej niż 3 m-ce (m.in. z uwagi na konieczność pozyskania mapy ewidencyjnej obejmującej teren objęty przedsięwzięciem i obszar przewidywanego jego oddziaływania oraz wypisów z rejestru gruntów pozwalających na określenie stron postępowania)
–     następnie w drodze tzw. screeningu organ właściwy do wydania decyzji (w przypadku inwestycji, dla których koniecznym jest zajęcie tzw. „terenów zamkniętych” jest to Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, dla inwestycji pozostałych Wójt / Burmistrz / Prezydent) dokonuje analizy kryteriów decydujących czy przedsięwzięcie wymaga sporządzenia raportu,
–     w dalszej kolejności, na podstawie przeprowadzonych czynności właściwy organ postanowieniem odstępuje od obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) lub obowiązek taki nakłada, jednocześnie określając zakres raportu, po uprzednim zasięgnięciu przez opinii RDOŚ (gdy organem prowadzącym sprawę jest Wójt / Burmistrz / Prezydent) oraz właściwego Inspektora Sanitarnego,

–     terminy procedowania:
–     14 dni – na wydanie opinii przez RDOŚ i PPIS,
–     30 dni – na wydanie postanowienia przez organ właściwy do wydania decyzji (przeważnie termin ten wydłuża się do 2-3 m-cy z uwagi na konieczność składania uzupełnień / wyjaśnień)
–     Wnioskodawca uzupełnia złożony wniosek o raport w zakresie zgodnym z ww. postanowieniem,
–     Raport OOŚ jako dokument branżowy przygotowywany jest przez zewnętrznego wykonawcę wybranego w trybie przewidzianym przepisami ustawy Pzp, przeważnie w postępowaniu którego przedmiotem jest całość dokumentacji środowiskowej (czasem łącznie z dokumentacją projektową),
–     termin na opracowanie Raportu, zakładając że Zamawiający dysponuje co najmniej koncepcją projektową to 6 do 9 m-cy,
–     organ prowadzący postępowanie w ramach procedowania całości materiału złożonego w sprawie przed wydaniem decyzji:
–     zapewnia udział społeczeństwa (przeprowadza konsultacje społeczne): 21 dni,
–     występuje o uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia do organów opiniujących je na etapie KIP: 30 dni,
–     przeprowadza postępowanie dowodowe: wyłączone z Kpa,
–     obwieszcza o możliwości zapoznania się i wypowiedzenia co do zebranych dowodów i materiałów: 7 dni,
–     wydanie decyzji: w terminach przewidzianych Kpa (30 dni z możliwością przedłużenia do 90 dni)

2)   Studium Wykonalności
–     dokument przewidziany procedurą ubiegania się o dofinansowanie przedsięwzięć ze środków pomocowych UE, stanowiący narzędzie komunikacyjne (informacje o projekcie) pomiędzy wnioskodawcą a instytucją organizującą nabór projektów, a także dokument wyjściowy, na podstawie którego wypełniany jest wniosek o dofinansowanie,
–     termin wykonania SW uwarunkowany jest przeważnie datą naboru wniosków, przy czym czas niezbędny do jego realizacji to od 1 do 6 miesięcy – w zależności od charakteru i zakresu projektu,
–     Studium Wykonalności jako dokument branżowy, którego zakres i forma są precyzyjnie określane instrukcją dla beneficjentów środków pomocowych, przygotowywany jest przez zewnętrznego wykonawcę, wybieranego w trybie przewidzianym przepisami ustawy Pzp,
–     w odniesieniu do projektów transportowych zakres zarówno samego SW, jak i niezbędnych do jego opracowania analiz, określony jest w tzw. „Niebieskiej księdze” dla projektów z sektora transportu publicznego, infrastruktury drogowej oraz kolejowej,

3)   Projekt budowlany
–     zgodnie z ogólnie obowiązującą definicją, projekt budowlany to zbiór dokumentów przedstawiających plany inwestycji budowlanej w formie i zakresie określonym w rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego, stanowiący część dokumentacji budowy, którego zawartość określa ustawa Prawo budowlane i podlegający prawnemu zatwierdzeniu w trybie ubiegania się o wydanie decyzji pozwolenia na budowę (PnB) lub zezwolenia na realizację inwestycji drogowej (ZnRID),
–     projekt budowlany, jako dokument branżowy, o precyzyjnie określonej formie i zakresie, przygotowywany jest przez zewnętrznego wykonawcę, wybieranego w trybie przewidzianym przepisami ustawy Pzp, w postępowaniu którego przedmiotem jest dokumentacja techniczna, przez którą – obok projektu budowlanego – rozumie się również projekt koncepcyjny i projekt wykonawczy,
–     termin na wykonanie dokumentacji technicznej: ok. 18 m-cy, przy czym jest to w zasadzie najkrótszy czas dla przygotowania projektu z dochowaniem należytej staranności przez jego autorów, w tym w szczególności z uwzględnieniem konieczności skoordynowania rozwiązań technicznych w ramach poszczególnych branż i ich skonsultowania z Zamawiającym, w imieniu którego – w przypadku inwestycji dla których inwestorem jest Miasto – opinie wydaje przeważnie kilka jednostek (przy projektach transportowych są to m.in. WTiZ, ZDM, ZTM i MPU)

Ad. 2)     „decyzja o uwarunkowaniach środowiskowych oraz studium wykonalności są planowane na ostatni kwartał bieżącego roku, przetarg z kolei na końcówkę 2018 r. Jakie prace będą wykonywane w ciągu 2017 oraz w pierwszych kwartałach 2018 roku? Czy jest to czas rezerwowany na wykonanie projektu budowlanego?”

Harmonogram realizacji kolejnych etapów projektu budowy I etapu trasy tramwajowej na Naramowice, w tym szczególnie daty przyjęte dla opracowania Studium Wykonalności i dysponowania decyzją o uwarunkowaniach środowiskowych, podporządkowany jest procedurze złożenia wniosku o jego dofinansowanie, wskazującej jako termin przekazania dokumentacji aplikacyjnej do CUPT datę graniczną 31 grudnia 2016 r. Zgodnie z tym przyjęto, że w roku 2016 będą prowadzone intensywne prace, mające na celu przede wszystkim wypracowanie spójnej koncepcji funkcjonalno-przestrzennej, stanowiącej już część dokumentacji technicznej inwestycji (koncepcja funkcjonalno-przestrzenna, projekt budowlany, projekt wykonawczy), a także uzyskanie decyzji OOŚ.

Na tym etapie dopuszcza się jeszcze wariantowanie pewnych rozwiązań z uwagi na określane przez projektanta w oparciu o obiektywne uwarunkowania zewnętrzne możliwości przestrzenne czy techniczne. Dotyczy to w przypadku trasy tramwajowej na Naramowice m.in. takich kwestii jak np. lokalizacje poszczególnych przystanków, geometria układów drogowych czy też kształt i forma pętli końcowej,

Na lata 2017 – 2018 r. zakłada się realizację prac nad właściwą dokumentacją techniczną, tj.:
–     projektem budowlanym, mającym posłużyć wystąpieniu z wnioskiem o wydanie stosownej decyzji zatwierdzającej projekt i zezwalającej na realizację inwestycji (PnB i/lub ZnRID),
–     dokumentacją wykonawczą, pozwalającą na uruchomienie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na wyłonienie wykonawcy robót budowlanych.

Mamy nadzieję, że całość prac projektowych uda się wykonać na tyle sprawnie, aby jeszcze w roku 2018 możliwe było przeprowadzenie wspomnianej powyżej procedury przetargowej i podjęcie rzeczowej realizacji budowy trasy tramwajowej na odcinku od Wilczaka do Naramowic.

Ad. 3)     „władze miasta złożą wniosek o dofinansowanie projektu do Centrum Unijnych Projektów Transportowych pod koniec bieżącego roku. Kiedy możemy się spodziewać ostatecznej decyzji w sprawie wyboru wariantów (rozwiązania przestrzenne i związane z nimi koszty) dla obu części trasy?”

Wniosek o dofinansowanie projektu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Działania 6.1 „Rozwój publicznego transportu zbiorowego w miastach” Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, którego złożenie do Centrum Unijnych Projektów Transportowych do końca bieżącego roku, dotyczył będzie projektu „Budowa trasy tramwajowej na Naramowice – etap I od pętli Wilczak do Naramowic”, znajdującego się na tzw. „liście projektów kluczowych” pod numerem 6.1-26. Projekt obejmujący swoim zakresem etap II, tj. budowę odcinka od Wilczaka do skrzyżowania Solna / Estkowskiego / Małe Garbary znajduje się obecnie na tzw. „liście rezerwowej”, co oznacza, że do momentu pojawienia się w ramach Działania 6.1 dodatkowych środków, pozwalających na przesunięcie go na „listę projektów kluczowych” nie jest formalnie możliwe wnioskowanie o jego dofinansowanie.

Ad. 4)     czy jest możliwe większe dofinansowanie unijne projektu niż zakładany przez Urząd Miasta poziom 40%?

Maksymalne możliwe dofinansowanie projektów w ramach Działania 6.1 POIS wynosi 85% kosztów kwalifikowanych. Należy mieć jednak na uwadze to, że zgodnie z Wytycznymi w zakresie kwalifikowania kosztów, nie wszystkie kategorie kosztów mogą być kwalifikowane do rozliczenia w ramach dotacji, niektóre kategorie kosztów mogą być w zakresie kwalifikowania limitowane etc. Dotyczy to np. podatku VAT w przypadku projektów z zakresu transportu drogowego (niekwalifikowany w całości), czy też kosztu  gruntów koniecznych do nabycia w celu realizacji inwestycji (nakłady kwalifikowane do wartości nie wyższej niż 10% całkowitej wartości projektów) itd. Przyjmując na potrzeby tego wyjaśnienia, że z wartości kosztów kwalifikowanych inwestycji wyłączony zostanie tylko podatek VAT, wówczas maksymalny poziom dofinansowania, odniesiony do całkowitej wartości projektu może wynieść do wysokości ok. 69-70%.

Należy także wyjaśnić, że obecnie przyjęty poziom dotacji wszystkich projektów Miasta Poznań, znajdujących się na „liście projektów kluczowych”, przewidzianych do realizacji z udziałem środków UE w ramach Działania 6.1 POIS wynika z tego, że łączna, sumaryczna wartość dotacji nie mogła przekraczać przyznanej miastu puli środków, wynoszącej ok. 325 mln zł. Doświadczenie z lat poprzednich wskazuje jednak na to, że w ramach dostępnych pod koniec okresu programowania środków (np. uwalnianych w działaniach obejmujących inwestycje kolejowe) prawdopodobnie możliwe będzie zwiększenie poziomu dofinansowania – być może nawet z poziomu przyjętego aktualnie do pełnej, maksymalnej wysokości (85% kosztów kwalifikowanych).