Nowa Wilda – wytyczne do koncepcji transportowej
Jak powinien wyglądać teren między Hetmańską, torami PKP, Matyi i Przemysłową/Roboczą? Zapewne pojawi się wiele pomysłowych odpowiedzi. Postaraliśmy dorzucić także naszą „cegiełkę” do dyskusji o przyszłości tego strategicznego dla Poznania obszaru. Przedstawiamy podstawowe założenia do stworzenia całościowej koncepcji zagospodarowania „Nowej” Wildy.
Na wstępie należy podkreślić, że będzie to teren bezpośrednio przylegający do istniejącej zabudowy tej historycznej dzielnicy oraz łączący ją z Łazarzem. Nie będzie to więc, jak się powszechnie mówi, nowa dzielnica w oderwaniu od już istniejącej tkanki miejskiej, ale bardziej jej dopełnienie czy też przedłużenie, stąd nazwa „Nowa” Wilda. Drugim ważnym aspektem jest fakt, że teren ten będzie podlegać zabudowie przez najbliższe kilkadziesiąt lat. Nie można pozwolić na kolejne błędy w przestrzeni poprzez stawianie kolejnego centrum handlowego. Obsługa transportowa Nowej Wildy nie może być zaprojektowana na modłę dzisiejszych przyzwyczajeń komunikacyjnych rodem z lat 70-tych ubiegłego wieku, gdzie samochód jest dominującym środkiem transportu, a powinna nieść ze sobą nową jakość przestrzeni, w której priorytet ma komunikacja zbiorowa, ruch pieszy i rowerowy. Nowa Wilda ma szansę stać się najbardziej przyjazną ludziom i wręcz wzorcową dzielnicą Poznania. Ale musi być zaprojektowana na ludzki wymiar.
Najważniejsze uwagi dla Nowej Wildy zebraliśmy w poniższych punktach:
1. W naszej opinii planowanie szczegółowych rozwiązań transportowych nie może być oderwane od planowanych funkcji, jakie mają pełnić poszczególne kwartały tego obszaru. Dlatego postanowiliśmy wymienić tylko główne założenia, zostawiając konkretne rozwiązania układu komunikacyjnego projektantom.
2. Przez środek wyznaczonego terenu, od przedłużenia Towarowej do Hetmańskiej przy Lidlu, prowadząc obok (lub przez) obecną halę ZNTK z napisem „Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego” (patrz pkt. 8) przechodziłaby trasa tramwajowa, stanowiąc oś transportu publicznego Nowej Wildy. Wzdłuż niej poprowadzona miałaby zostać droga rowerowa oraz zielone 'planty’ – pełniące także funkcję wypoczynkową dla mieszkańców. Założenie – brak ulicy wzdłuż trasy tramwajowej! Znakomite skomunikowanie Nowej Wildy transportem publicznym oraz systemem dróg rowerowych w znaczący sposób pozwoliłoby mieszkańcom ograniczyć konieczność korzystania z samochodu.
3. Ważne jest wyprowadzenie ruchu tranzytowego z obszaru całej Wildy „zachodniej” – tej istniejącej i tej, która powstanie na Wolnych Torach. Będzie to możliwe dzięki poprowadzeniu „Trasy Obwodowej” zaczynającej się od przedłużenia Towarowej przed PCC, która następnie miałaby skręcać za centrum handlowym w stronę torów, by później wzdłuż torów dochodzić do Hetmańskiej. Przekrój trasy to 2×2, szerokość pasa ruchu do 3m oraz droga rowerowa. Do tego szereg drzew od strony planowanej zabudowy w celu ograniczenia hałasu, który będzie docierał do zabudowań. Poza funkcją dla mieszkańców, w przypadku lokalizacji bazy PKS w obecnie planowanym miejscu, pełniłaby także funkcję dojazdową dla autobusów. Ulicę tą należy połączyć z Łazarzem tak, aby stworzyć możliwość ruchu lokalnego Wilda – Łazarz, zarazem nie generując ruchu przelotowego.
4. Wzdłuż trasy tramwajowej nie planuje się żadnych typowych sygnalizacji świetlnych. Miałaby ona standard trasy kolejowej – w momencie kiedy nadjeżdża tramwaj, samochody/ruch pieszy/rowerowy, na ulicach prostopadłych, dostaje czerwony sygnał. Zostaje zachowane pełne pierwszeństwo dla tramwaju – tak jak w przypadku kolei. To rozwiązania stosowane dzisiaj we Francji czy Danii, także w miejscach o ogromnym natężeniu ruchu pieszego (deptaki z tramwajami).
(foto: http://www.transbus.org/
5. Wszystkie ulice, poza wspomnianą trasą obwodową planuje się jako strefy uspokojonego ruchu (np. strefa tempo 30). Chodzi tu o bezpieczeństwo oraz spokój mieszkańców poprzez eliminację ruchu tranzytowego.
6. Proponujemy stworzenie trasy rowerowej wschód – zachód, od parku Jana Pawła II przez Wildę do ulicy Kanałowej, jako część planowanej trasy rowerowej Rataje – Jeżyce.
7.Konieczne jest wyznaczenie miejsc pod Park, place oraz skwery i połączenie ich w jeden system zieleni (zielone szlaki między wyznaczonymi punktami zieleni i nawiązujące do istniejących). Nowa Wilda powinna niejako „udzielić” terenów zielonych starej zabudowie, w której miejsc na takie funkcje już nie ma.
8. W części obszaru dzisiejszego ZNTK proponujemy utworzenie Muzeum Techniki przedstawiające ogromne dziedzictwo historyczne Poznania – przemysłu, transportu oraz technologii, prezentujące wszelkie zagadnienia w sposób multimedialny i interaktywny, zarazem przy obecności historycznych eksponatów. W tej chwili nie mamy miejsc na pomieszczenie bogatych zbiorów (tramwaje MPK, samochody Automobilklubu Wielkopolskiego), a niektóre hale (po zbadaniu ich stanu technicznego) mogą się do tego idealnie nadawać. W grę wchodzi także nowoczesna architektura w przypadku złego stanu technicznego lub jej połączenie z obecnymi halami. Niech nic nie ogranicza projektantów i architektów. Wyobrażamy sobie sytuację, w której trasa tramwajowa mogłaby iść przez wnętrze hali, a nie obok. Temat pozostaje do dyskusji, także w kwestii architektonicznej: czy warto budować coś nowego, czy lepiej zostawić halę jako rodzaj symbolu.
9. Należy rozważyć możliwość stworzenia bazy PKS przy parkingu PCC, od strony torów. Wówczas zyskujemy teren na południu Nowej Wildy, a autobusy PKS mają blisko do nowego dworca (oszczędność paliwa, mniej zanieczyszczeń oraz odciążenie trasy obwodowej). Warto zaznaczyć, że baza PKS może być częścią innego budynku (np. jako parking wielokondygnacyjny, a niekoniecznie tylko jako plac postojowy).
10. Miasto, powiat, różne instytucje, powinny rozważyć czy jest zapotrzebowanie na budowę nowych budynków administracji publicznej/infrastruktury ochrony zdrowia, które mogłyby stać się częścią Nowej Wildy. Jakie obiekty szkolnictwa (żłobek, przedszkole, szkoły) lub obiekty kultury powinny się znaleźć na planowanym terenie, tak by móc je wkomponować w planowany obszar.
11. Istotne jest stworzenie węzła przesiadkowego kolej – tramwaj na skrzyżowaniu trasy kolejowej z ulicą Hetmańską.
12. Ważne jest pamiętanie o unikaniu monokultur – planowane tereny powinny zakładać raczej mieszanie funkcji. Powinien natomiast zostać zakazany na tym obszarze handel wielkopowierzchniowy.
13. Nowe rozwiązania powinny wpłynąć korzystnie na resztę Wildy. Dla przykładu, po odciążeniu dzielnicy z funkcji tranzytowych (dzięki budowie trasy 'obwodowej’, pkt. 3) planuje się zmianę ulicy Górna Wilda (Rynek Wildecki – Królowej Jadwigi) na ulicę lokalną, z dopuszczonym ruchem dla mieszkańców jako dojazd do posesji oraz dostaw, z priorytetem dla tramwajów oraz ruchu pieszego i rowerowego.
