Niesprawiedliwy podział funduszy regionalnych uderza w Wielkopolskę i Dolny Śląsk

Rząd jedną „poprawką” do algorytmu odebrał Dolnemu Śląskowi, Śląskowi i Wielkopolsce ponad 8 miliardów złotych dotacji unijnych z Regionalnych Programów Operacyjnych!

Dzięki dostępowi do informacji publicznej wiemy już jakim „algorytmem” rząd podzielił pomiędzy województwa 95 miliardów złotych z unijnych Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2021-2027. Okazuje się, że najbardziej poszkodowanymi regionami zostały trzy województwa z zachodu i południa kraju: dolnośląskie, śląskie i wielkopolskie. Choć zamieszkałe przez 30% ludności kraju dostaną zaledwie 20% puli środków RPO przeznaczonych dla Polski (Wielkopolska: 9,2% ludności, 5% funduszy).

Dlaczego tak się stało? Rząd użył algorytmu, który brał pod uwagę liczbę ludności województwa, jego poziom zamożności (PKB na mieszkańca) oraz pięć wskaźników powiązanych z celami unijnych polityk. Do tego momentu wszystko wyglądało rozsądnie i rzetelnie. Aż tu nagle pojawiła się rządowa „poprawka”.

Trzy województwa zostały ukarane utratą punktów: Śląsk, Wielkopolska i Dolny Śląsk. Straciły kolejno 1029 milionów euro (Śląsk), 466 milionów euro (Wielkopolska) i 387 milionów euro (Dolny Śląsk) – razem dzięki „poprawce” pozbawiono ich 1,86 mld euro co daje astronomiczną kwotę 8,35 mld złotych!

Dlaczego tak się stało? Bo do dokumentacji, na stronie szóstej, dodano jedno zdanie: „dodatkowo, wszystkie punkty regionów o PKB powyżej średniej ogólnopolskiej są przemnażane przez 85%, ze względu na wysoki poziom rozwoju tych regionów oraz wysokie potrzeby rozwojowe regionów o PKB per capita poniżej średniej ogólnopolskiej”. Oznacza to, że miara PKB jest liczona dwukrotnie i w sposób uznaniowy. Ta „poprawka” dotyczy tylko trzech województw, a te niewielkie 15% „kary” przekłada się ostatecznie na 45% mniejszą dotację.

Pieniądze do regionów będą płynąć także z innych programów, m.in. Polski Wschodniej oraz Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Środki z tej drugiej puli trafią na Śląsk, Dolny Śląsk i do Wielkopolski, ale też do województw łódzkiego, lubelskiego i małopolskiego. To fundusz celowy, który ma posłużyć rozwiązywaniu problemów terenów gospodarczo uzależnionych od górnictwa węgla i którego alokacja nie powinna być w żaden sposób wiązana z podziałem środków w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych.

Ostatecznie najbardziej poszkodowanymi zostaną województwa dolnośląskie i wielkopolskie – stracą najwięcej w skali kraju w stosunku do środków otrzymanych w perspektywie 2014-20. Dolny Śląsk otrzyma o 61% (1,426 mld euro), a Wielkopolska o 56% środków mniej (1,456 mld euro).

W skrócie – rząd drobnym, prawie niewidocznym zabiegiem pozbawił naszych regionów należnych im środków unijnych. Ta „poprawka” nie ma merytorycznego uzasadnienia. Kto na niej zyskał najwięcej? Polska Wschodnia, Mazowsze bez Warszawy i Małopolska. Otwartym pozostaje pytanie: dlaczego tak się stało?

Materiał opracowany wspólnie:
Stowarzyszenie „Inwestycje dla Poznania”
Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia

KOMENTARZE
1) Miara PKB jest użyta dwukrotnie: raz według swojego logicznego znaczenia – jako jeden z wielu elementów wpływających na kwotę do przyznania, drugi raz uznaniowo, ale za to dla CAŁEJ KWOTY, która powinna być przyznana. Ta korekta nastąpiła na zasadzie „punktacja punktacją, ale skoro macie poziom rozwoju (PKB) wyższy niż średnia, to macie za wysoki PKB i nakładamy wam karę w postaci 15% OD KAŻDEGO PUNKTU, co ostatecznie (przez trzykrotne mnożenie w algorytmie) przekłada się na zmniejszenie o 45% CAŁOŚCI OSTATECZNEJ PUNKTACJI”
2) Rząd na razie podzielił 75% kwoty na RPO: 21,315 mld euro. Pozostałe 25% (7,105 mld euro) ma być dzielone później.