Wytyczne analizy sfabrykowane pod tzw. szybki autobus?

Ostatnie dni kampanii wyborczej to bardzo gorący, nadzwyczajne aktywny okres dla obecnego prezydenta Ryszarda Grobelnego. Ze zdziwieniem przyjęliśmy zapowiedź konsultacji społecznych ws. komunikacji na Naramowice, które zaproponowano na styczeń-luty 2015 r., a ogłoszono w… piątek 21 listopada 2014 r., na tydzień przed II turą wyborów! Co więcej, ich podstawą miały być wyniki analizy firmy Biuro Inżynierii Transportu, których w dniu konferencji prezydenta nie opublikowano. Po interwencji dziennikarzy analiza pojawiła się na stronach Zarządu Transportu Miejskiego w sobotę 22 listopada br.

Warto zapoznać się z istotnymi faktami:

1. Pierwsza zapowiedź przeprowadzenia konsultacji padła prawie dokładnie rok temu przy prezentacji budżetu i wieloletniej prognozy finansowej na 2014. Niestety pomimo zaangażowania strony społecznej Urząd Miasta nie powziął żadnych kroków w sprawie nawiązania dialogu na temat optymalnego rozwiązania transportowego na Naramowice. Głosy organizacji obywatelskich domagające się ujawnienia analiz, wyliczeń i wyjaśnień były ignorowane.
2. W międzyczasie miasto przystąpiło do konsultacji planu transportowego dla aglomeracji poznańskiej. Jego autorzy z firmy BIT w projekcie planu zawarli zapisy wyłącznie o poprowadzeniu na Naramowice szybkiego autobusu. Dowodzi to, że pracownicy firmy BIT są całkowicie przekonani, bez robienia żadnych szczegółowych badań, o słuszności rozwiązania autobusowego.
3. W wyniku zgłoszenia podczas konsultacji społecznych uwag opcja tramwajowa wpisana jest do ostatecznej wersji planu transportowego jako równorzędna. Rekomenduje on przeprowadzenie jednak dokładnej analizy techniczno-ekonomicznej, by znaleźć najlepsze rozwiązanie.
4. Plan transportowy po uchwaleniu przez Radę Miasta opublikowany został 18 marca 2014 r.
5. Zarząd Transportu Miejskiego bardzo szybko, w pełnej tajemnicy i bez przetargu zleca 10 kwietnia br. firmie BIT opracowanie rekomendowanej przez plan transportowy analizy techniczno-ekonomicznej. Zamawiający wymaga od wykonawcy ekspresowego tempa opracowania dokumentu. Gotowa analiza ma być przekazana ZTM do końca maja 2014.
6. Po uzyskaniu negatywnej odpowiedzi na wniosek o opublikowanie analizy, poprosiliśmy w październiku br. w trybie dostępu do informacji publicznej o szczegóły umowy między Zarządem Transportu Miejskiego a firmą BIT.
7. Zgodnie z jej zapisami to ZTM narzucił wykonawcy badane warianty rozwiązań transportowych. W związku czym, analiza nie sprawdza optymalnego sposobu obsługi komunikacyjnej Naramowic, tylko wariant wybrany przez ZTM. Opracowany przez BIT dokument nie bierze więc pod uwagę postulowanego przez mieszkańców i organizacje społeczne wariantu tramwaju w korytarzu ul. Nowej Naramowickiej do pętli przy ul. Błażeja (nie wspominając w ogóle o np. możliwości przedłużenia trasy na Różany Potok i Umultowo oraz połączenia jej przez Kampus UAM z trasą Pestki).
8. Zarząd Transportu Miejskiego zlecenie opracowania analizy trzymał w głębokiej tajemnicy. O jej istnieniu dowiedzieliśmy się przypadkiem pisząc w lipcu br. list do władz właśnie ws. tramwaju na Naramowice. Od tamtej pory próbowaliśmy zapoznać się z tym dokumentem. Niestety ZTM oraz Urząd Miasta podpierając się brakiem pełni praw autorskich do opracowania sukcesywnie nam odmawiał jego udostępnienia.
9. Korespondując z ZTM ustaliliśmy kilka faktów dotyczących zlecenia analizy:
   -a) w dniu 2 kwietnia 2014 r. ZTM wysłał zaproszenia do składania ofert do 3 firm (w tym do BIT)
   -b) w dniu 8 kwietnia 2014 r. wpłynęła oferta firmy BIT
   -c) w dniu 10 kwietnia 2014 r., a więc 2 doby po wpłynięciu oferty, podpisano z firmą BIT umowę wartą 72 570 zł brutto.
10. Zastanawia nas tak szybki termin podpisania umowy, zaledwie 2 dni po jej wpłynięciu do ZTM i 8 dni po wysłaniu zaproszeń do oferentów. Zdumiewający jest też fakt, że ZTM wymagał opracowania analizy do końca maja br., ale do dziś za nią nie zapłacił i nie posiada praw do rozporządzania jego treścią. Na jakich zasadach więc udostępniono jego treść w dniu 22 listopada? Odpowiedź mógłby nam dać regulamin postępowania ofertowego, ale takowego ZTM nam nie chciał nam udostępnić.

Wygląda na to, że wytyczne analizy zostały wyraźne sfabrykowane pod „szybki autobus”. ZTM przyjął takie założenia, że nic dziwnego, iż wyniki są gorsze dla tramwaju. Nie ma tu żadnej winy firmy wykonującej to opracowanie – jej pracownicy dokonali obliczeń na podstawie otrzymanych wytycznych. Wina leży po stronie ZTM, który zamiast skupić się na szukaniu najlepszych rozwiązań, postanowił udowodnić z góry założoną tezę o wyższości koncepcji „szybkiego autobusu” BRT.

Obecnie pracujemy nad szczegółową analizą, by pokazać Państwu w jakich punktach sfabrykowano wytyczne pod uzyskanie pożądanych wyników. Dokument będzie gotowy w ciągu 3 dni.

Pliki do pobrania:
Umowa z BIT z 10 kwietnia 2014
Trasa na Naramowice mapa styczeń 2014